Bơi - P2: quyết định là kĩ thuật chứ không phải thể lực

Vận động viên ở nhiều bộ môn thể thao có khuynh hướng xem bơi lội là một môn thể thao cần phải bơi đi bơi lại nhiều vòng hồ hoặc tập nặng hơn nữa. Kinh nghiệm chạy bộ và chạy xe đạp khiến bạn nghĩ rằng tập nhiều hơn là cách thức để đạt thành tích tốt hơn trong bơi lội. Nhưng bơi lội lại có nhiều điểm chung với những môn thể thao kỹ năng như quần vợt và lướt ván hơn. Có 3 lý do:

• Chính môi trường nước tạo nên sự khác biệt trong bơi lội. Nước cướp đoạt năng lượng và tính hiệu quả của VĐV. Cứ mỗi động tác bạn thực hiện thì nước lại hãm lại, cố gắng kéo bạn ngừng lại và lấy trộm năng lượng của bạn.

• Hãy suy nghĩ về điều này: nếu bạn đứng trên mặt đất và bật cao lên thì bạn đốt mất khoảng 10 calories. Chín trong số 10 calories này có tác dụng trực tiếp vào việc nâng bạn lên khỏi mặt đất. Chỉ có 1 calories bị mất vì sự hơi thiếu hiệu quả của nỗ lực cơ bắp. Bởi vì cơ co gây nên sự ma sát và điều đó tạo nên nhiệt - nguyên nhân của hiện tượng chảy mồ hôi khi có sự nỗ lực gắng sức – vì vậy một số năng lượng bị mất đi do sự thải nhiệt. Trái lại, khi bạn xuống nước và bơi một vài động tác, đốt cháy 10 calories thì chỉ có một calories có tác dụng trực tiếp vào việc đưa bạn chuyển động về trước; 9 calories khác sẽ bị mất đi do năng lượng hao phí vào việc chống lại lực cản của nước.

• Nước là một vật trung gian có tác dụng vô hiệu hóa người nào đang chuyển động trong nó, và bản chất của vật trung gian này làm cho bơi lội trở thành vấn đề nan giải khó giải quyết hơn nhiều so với chạy bộ và đạp xe. Hãy so sánh nó với chạy bộ. Một người chạy bộ, với mỗi sải chân, đạp vào một điểm tựa rắn khi chuyển động về trước xuyên qua làn không khí mỏng. Vận động viên bơi, trái lại, với mỗi động tác phải đạp tựa vào chất lỏng dường như không có gì để bấu víu ngoại trừ việc nó cuốn bạn đi khi bạn cố gắng chòi đạp vào nó. Và để tăng thêm độ khó cho bạn trong việc đẩy cơ thể tiến về trước, bạn phải đẩy mạnh cơ thể mình xuyên qua một vật trung gian có độ đậm đặc gấp 1.000 lần không khí. Đối với một người chạy bộ, điều này tương tự như việc cố gắng chạy ngược gió mạnh cấp 8.

Nước rất hiệu quả trong việc cướp đoạt sự hiệu quả của chúng ta. Các nhà khoa học đã ước lượng rằng (thậm chí) có những VĐV trình độ thế giới có lẽ chỉ đạt khoảng 9% hiệu quả cơ học, nghĩa là có 91 calories trong mỗi 100 calories bị đánh mất bởi lực cản của nước và nỗi khó khăn của việc quạt tay trong môi trường lỏng. Những VĐV mới tập có thể chỉ còn khoảng 1 hoặc 2% hiệu quả, nghĩa là có khoảng 99 trong mỗi 100 calories bị nước cướp mất.

Chính vì hiệu quả động tác là một nhân tố lớn như vậy nên những thành tích của những VĐV bơi trình độ thế giới phụ thuộc xấp xỉ 70% vào tính hiệu quả, tính kinh tế của kỹ thuật và sự phối hợp giữa tư thế cơ thể và các chuyển động của động tác, và chỉ có 30% VĐV dựa vào nhân tố sức mạnh và trạng thái thể lực. Đối với những VĐV ít kinh nghiệm hoặc có kỹ năng kém hơn, có lẽ 90% hoặc hơn, thành tích của họ sẽ được quyết định bởi sự hiệu quả hay không hiệu quả của chuyển động trong nước, trong khi chỉ có ít hơn 10% được quyết định bởi tình trạng thể lực của họ.

Chính vì vậy, nếu bạn có thể bơi một phần tư dặm trong 10 phút, nhưng muốn cải thiện thành tích còn 9 phút thì chỉ khoảng 5 đến 10 giây có thể được rút ngắn do có thể lực tốt hơn, còn 50 đến 55 giây sẽ đến từ việc học cách chuyển động trong nước như thế nào cho hiệu quả hơn.

Hiệu quả động tác cao hơn là sự kết hợp của 2 nỗ lực: tối thiểu hóa lực cản và tối đa hóa hiệu quả lực tiến về trước, trong đó tối thiểu hóa lực cản là quan trọng hơn.