Thả và rà phá thủy lôi ở miền Bắc trước 1975 (P3)

P3. Tự chế tạo thiết bị kích nổ thủy lôi từ trường

(bài trên kinhtenongthon.com.vn, trích đăng) 

... Máy bay A6 của Mỹ mỗi chuyến chở 30 quả thuỷ lôi MK-42, ném xuống các vị trí giao thông huyết mạch ở Hải Phòng như: cửa biển Nam Triệu, bến phà Kền, phà Cựu, Quý Cao, Kiến An... Trong đợt ném bom phá hoại miền Bắc lần thứ nhất (1965 – 1968), cao điểm Mỹ thả tới cả trăm quả thuỷ lôi/ngày. Để giữ bí mật, chúng chỉ thả thuỷ lôi vào ban đêm. Đặc điểm của thuỷ lôi là khi thả xuống mặt đất, lòng sông, nó sẽ không phát nổ, mà chỉ nổ khi “bắt hơi” các vật liệu kim loại. Quả thuỷ lôi thông thường dài 1,4m, đường kính 32cm, nặng 86kg, có 70kg thuốc nổ, có thể phá huỷ hoàn toàn chiếc tàu có tải trọng vài ngàn tấn, gây hư hỏng, nứt vỡ thân tàu có tải trọng lớn hơn. 

... Ông Chấn nhớ lại: “Thời kỳ Mỹ mới thả thuỷ lôi, chúng đã phá huỷ hàng chục tàu chở hàng hoá quan trọng, trong khi ta khá lúng túng trước loại vũ khí “giấu mặt” này. Từ những thông tin tình báo cùng với các số liệu thực tế, đại đội Tự vệ chúng tôi được giao nhiệm vụ chuyên rà, phá loại vũ khí này”. Để phá thuỷ lôi, họ phải xác định rõ các vị trí thuỷ lôi “ẩn nấp”, rồi kéo sợi dây có cột tấm tôn để “quét” trên mặt nước. Khi tấm tôn cách thuỷ lôi chừng 60 – 70m thì thủy lôi phát nổ. 

Cuộc chiến đấu chống thuỷ lôi bằng “tay không” do đơn vị ông Chấn thực hiện được một thời gian thì các kỹ sư Việt nam đã chế ra máy BD-67, BD-69 có khả năng kích nổ thuỷ lôi một cách an toàn, có thể phá huỷ 6 – 7 quả trong một lần kích máy. Máy “phóng từ tính” này được đặt trên chiếc thuyền nhỏ rồi được ca nô kéo đi. Khoảng cách từ thuyền đặt máy đến ca nô là 100m. Khi thuyền đặt máy tới cự li thích hợp, người trên ca nô đóng cầu dao điện, và máy phóng từ tính sẽ kích nổ thuỷ lôi. 

Dùng máy phóng từ tính không an toàn tuyệt đối. Trong một lần đi phá thuỷ lôi (1968), ông Chấn đã bị thương nặng khi phải đến nơi đặt máy để khắc phục sự cố. 

Trước khi Mỹ ném bom miền Bắc lần thứ hai (1972), chúng ta đã nghiên cứu thành công máy phá thuỷ lôi MK42-ĐST (vào 10/1971). MK42–ĐST có ưu điểm nổi bật là chỉ một người vận hành (máy BD-67, BD-69 cần tới 6 người phục vụ) và có thể tác chiến cả thuỷ lẫn bộ Ngoài ra, nó còn có thể kích nổ thuỷ lôi nằm sâu trong lòng đất tới 7m. Về hình dáng, nó giống máy bay Mig. Khi tác chiến dưới nước, máy cũng được đặt trên chiếc thuyền nhỏ và cũng dùng ca nô kéo. Trên bộ thì máy đặt trên giá đỡ có bánh hơi và cần lái.

Trong hai lần Mỹ ném bom miền Bắc, đơn vị tự vệ cảng Hải phòng đã phá hủy hơn 1.000 quả thủy lôi, chiếm 1/4 số thủy lôi đã được phá hủy trên địa phận Quân khu 3.
(còn nữa)