Dưới đáy biển VN - dân Scuba chậm mất rồi !

Những thợ lặn làng chài Cẩm Lĩnh, huyện Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) khi lặn sò thì bất ngờ gặp dưới đáy biển 3 khẩu thần công đẹp hơn cả những khẩu súng thần công ở cố đô Huế. Đằng sau chuyện này là số phận của con tàu cổ đã chìm gần 200 năm.
Chiều 15-8-2003, đang mò sò ở độ sâu 30m thuộc ngư trường đảo Mắt, cách cửa Nhượng 36 hải lý, thợ lặn quờ tay chạm phải một cái lư hương. Cạnh đó, nhô lên một đầu “pháo” bằng đồng. Các chủ thuyền lập tức huy động 28 thợ lặn quây thuyền lại mò.
Sau 17 ngày dưới đáy biển, sáng 2-9 thợ lặn đã khai quật được ba khẩu súng thần công. Đào xong, họ thuê tàu trọng tải 45 tấn ra tời, mất nửa ngày, mới đưa được ba khẩu thần công lên thuyền. Thợ lặn ngậm một vòi dưỡng khí dài khoảng 100m.
Vụ lặn này có sáu người bị ngất phải đi cấp cứu. Kể từ khi đưa ba khẩu thần công về làng, không ngày nào không có khách buôn đồ cổ đến săn. Các thợ lặn “trích ra” một khẩu thần công trả công trục vớt cho chủ tàu 45 tấn (người này đã mang súng ra thị trấn Can Lộc “cắm” cho dân tiêu thụ sang Trung Quốc, đã bị công an huyện thu giữ). Hai khẩu còn lại còn được lưu giữ tại vườn rau của hai chủ thuyền.
Đây là hai khẩu súng thần công đẹp chưa từng thấy. Mỗi khẩu nặng 1,4 tấn, dài 2,43m, đường kính thân súng 40cm, đường kính nòng 22cm. Trên đai bao quanh thân súng trang trí nhiều dải hoa văn khảm bạc gắn vào dải hoa văn khảm đồng rất tinh tế. Đuôi súng khắc dòng chữ Hán “Minh Mạng nhị niên ... đại tướng quân” (bị mất một số từ). Cuối thân súng, cạnh biểu tượng hình quả tim có “bài minh văn” bằng chữ Hán được khảm vàng.
Theo N.T.Sơn - phó giám đốc Bảo tàng Hà Tĩnh, các khẩu súng này khi bị chìm còn rất mới. Toàn bộ phần bạc (khoảng 1kg/khẩu) và vàng (khoảng 10 phân/khẩu) đã bị những người trục vớt cạy mất khi vừa đưa lên khỏi mặt biển. Bốn chữ “Minh Mạng nhị niên” là năm đầu tiên Minh Mạng lên ngôi vua (1821). Theo ông Sơn, “đây là ba khẩu súng được vua Minh Mạng đúc để khẳng định đế chế khi mình lên ngôi, bị chìm trên đường vận chuyển về nước”.
Cùng với súng thần công, thợ lặn đã tìm thấy 3 nồi đốt hương, 11 lư hương (lư nặng nhất 10kg), xung quanh nồi và lư chạm hình đầu rồng; 1 ấm trà có hai chân vịt, nắp và quai chạm hình đầu rồng khá cầu kỳ.
Một thợ lặn tham gia trục vớt các khẩu thần công này cho biết, súng được chở trên một con tàu cổ dài trên 30m, đáy tàu rộng 4m, vỏ tàu được ép một lớp đồng mỏng. Vô số thanh gỗ của thân tàu bị bấy nát, những thanh còn lại đều dính dầu, dài 4,5m, rộng 40 phân. Con tàu này đang tiếp tục được các thợ lặn thăm viếng. Cổ vật họ lấy từ con tàu được giấu tại vùng biển khác để khi “yên ổn” mới đưa về.