Danh sách các tab/trang

Thứ Tư, 25 tháng 12, 2013

Lặn sâu giống như uống thuốc an thần

(Bài của một huấn luyện viên cấp cao, trích)

Những tác động tiêu cực khi lặn sâu giống như uống thuốc an thần. Đầu tiên nó làm cho bạn ngớ ngẩn, sau đó nó làm cho bạn xử lý một cách ngu ngốc.


1. Có ba hiệu ứng “ngớ ngẩn” như sau:


Làm quá trình tư duy chậm lại: Lặn đòi hỏi phải có tư duy rõ ràng, nhưng trong trường hợp khẩn cấp, bạn có thể hấp tấp, và nếu bạn đang bị tác động bởi trạng thái mê man (narced), bạn có nhiều khả năng mắc sai lầm.


Mất khả năng đa nhiệm: Nó trở nên khó khăn hơn để suy nghĩ về vài điều trong cùng một lúc, và bạn có xu hướng gắn chặt vào một ý tưởng duy nhất. Lặn là một hoạt động đa nhiệm. Trong khi bạn đang lặn và bởi những gì bạn cần tìm kiếm, thì bạn đồng thời cũng phải cảm nhận về độ cân bằng của bạn, về độ sâu, về lượng khí trong chai, bạn phải cảm nhận tới cả bạn lặn, và nhiều thứ nữa. Nếu có phát sinh, bạn phải cân nhắc và nhanh chóng thay đổi một vài chi tiết trong kế hoạch lặn. Người ta rèn luyện thợ lặn bằng cách cho họ vào buồng áp suất và trả lời các câu hỏi. Nhưng người trong buồng áp suất lại không bị lo lắng về việc cung cấp khí thở, độ sâu, thời gian lặn.


Mất trí nhớ tạm thời: Trong quá trình làm việc, thợ lặn bỗng quên một số chi tiết có trong kế hoạch lặn, và khi lên tàu, họ mới “ô, tôi quên”. Họ có xu hướng thao tác ít nhất.


2. Làm sao bạn biết bạn đang bị narced?


Trạng thái mê man nitơ được gọi với nhiều từ ngữ “nhiễm độc khí nén”, “sự sung sướng của độ sâu”, “trạng thái mê man khí trơ”, bởi bất kỳ loại khí trơ và cả một số loại khí không trơ có thể sẽ gây ra nó.


Chóng mặt, ù tai, tê môi, khó đếm con số, lo âu, mất trí nhớ tạm thời, ngứa ran môi hoặc bàn tay, bàn chân – đó là triệu chứng của trạng thái mê man nitơ. Mặc dù đã có nhiều chương trình về nó, nhưng cơ chế chính xác của trạng thái mê man nitơ hiện vẫn là một bí ẩn, nhưng thợ lặn có thể kiểm soát được chúng.


Giả sử bạn bắt đầu bị narced. Tùy thuộc mức độ bạn bị, bạn sẽ khó nhận biết được những gì là không an toàn. Thợ lặn đôi khi bị narced thể nhẹ ở độ sâu 18 mét, nhưng tới 30 mét thì không ít. Tại 40 mét, khá nhiều thợ lặn sẽ bị narced, mặc dù họ vẫn kiểm soát được bản thân. Họ có thể không nhận ra điều này, nhưng một người khác sẽ dễ dàng phát hiện ra cho họ.


3. Cách khắc phục.


Tránh Loading task. Ví dụ bạn mới sắm máy chụp hình, bạn cần làm quen với nó ở vùng nước nông trước khi bạn định chụp hình ở độ sâu 30-40 mét. Nếu bạn phải suy nghĩ về cách sử dụng nó, trí não bạn sẽ không tập trung xử lí những điều nhỏ nhặt khác, ví dụ kiểm tra lượng khí trong bình. Lặn “chỉ với một chuyện mới” luôn luôn là nguyên tắc.


Ôn tập kỹ năng. Trước hết là kỹ năng an toàn. Bạn nên cùng bạn bè thực hành các kỹ năng cơ bản như ditching trọng lượng và chia sẻ khí thở. Nó chỉ là một thao tác đơn giản, nhưng nếu không trở thành bản năng, bạn có thể không nhớ ra khi bạn đang narced. Bạn không nên lệ thuộc vào trí nhớ của bạn (bây giờ mình sẽ phải làm gì nhỉ?). Rất ít người trong chúng ta ôn tập kỹ năng an toàn. Tương tự, một máy tính lặn mới sắm sẽ có thể trở sẽ nên khó hiểu trong khi lặn – bạn cần làm quen với nó.


Sử dụng phiếu ghi nhớ Bạn nên ghi lại các quy trình vào phiếu cá nhân, ví dụ ghi lại một vài chức năng điều khiển camera mới sắm. Nó sẽ có ích cho bạn khi đang lặn.


Theo dõi lẫn nhau. Khi lặn sâu, bạn thống nhất với bạn lặn, là cứ mỗi vài phút sẽ kiểm tra lẫn nhau. Hãy đánh giá nhau bằng mắt và kí hiệu trao đổi OK.


Xuống từ từ. Có một số bằng chứng cho thấy đi xuống nhanh sẽ dễ bị narced hơn.


Cơ thể tỉnh táo. Thuốc tây có thể thúc đẩy trạng thái narced. Nhiều loại thuốc, bao gồm cả thuốc chống say tàu xe, dường như bị tương tác với nitơ để tăng tính nhạy cảm và cường độ narced. Một số chuyên gia cho rằng sự tương tác giữa nitơ và rượu đặc biệt mạnh mẽ bởi chúng có tác dụng trực tiếp lên hệ thần kinh của bạn. Một khó chịu ngoại lai cũng có thể thúc đẩy trạng thái mê man nitơ.


Bạn tôi, Lawrence Martin, cho rằng kiêng cữ chúng trong vòng 24 giờ trước khi lặn là tốt. Bị lạnh, mệt mỏi và lo lắng sẽ gia tăng trạng thái mê man nitơ, mặc dù chúng có nguyên nhân không rõ ràng. Đây là một lý do tại sao cú lặn cuối cùng trong ngày không nên lặn sâu.


Mức cao của CO2 dường như làm trạng thái mê man tăng lên. Bạn hãy cố gắng thở chậm, sâu.

Lên một mét. Thông thường, khi cảm thấy bị narced, bạn hãy nổi lên 1 mét. Sau đó bạn sẽ đi xuống với trạng thái mê man gần như chấm dứt.

Cách kiểm tra lẫn nhau: 


Giới hạn tiếp cận: Mỗi thợ lặn có kinh nghiệm và trạng thái mê man khác nhau, và ở độ sâu khác nhau. Một số bị nhạy cảm hơn những người khác. Bạn không cần quan tâm tới chứng chỉ của bạn lặn là đã lặn ở độ sâu 130 feet. Thay vào đó, bạn kiểm tra theo gia số 10 feet: Bạn cảm thấy thế nào lúc ở 70 feet, 80 feet, 90 feet? Có bất kỳ triệu chứng gì của trạng thái mê man không? Bạn thấy có điều gì xảy ra khác với kế hoạch lặn không? Bạn có thực hiện một động tác sai lầm nào, hoặc cảm thấy bối rối tại một thời điểm nào không? Lặn giải trí không phải là một cuộc tranh đua đạt đến 130 feet.


Ghi nhận: Cứ sau vài phút, bạn xem đồng hồ độ sâu và áp lực khí của bạn, và ghi lại số liệu lên tấm bảng đeo, rồi đưa cho bạn lặn xem. Bạn lặn của bạn cũng làm như vậy và đưa cho bạn xem. Qua đó, bạn sẽ đánh giá được tình trạng của mình và của bạn lặn.


Cộng một: Bạn tôi, Bret Gilliam, đề nghị: Cứ sau vài phút, các bạn ra tín hiệu kiểm tra lẫn nhau, giả sử bạn dơ 3 ngón tay, thì bạn lặn phải trả lời là 3 cộng 1 (tức 4 ngón tay). Báo hại tác giả, bạn lặn dơ 5 ngón tay, thế là Gilling đã phải sử dụng cả hai tay (đang cầm camera) để đến với một phản ứng 6 ngón tay.


Ngớ ngẩn hoặc hưng phấn: Bạn lặn có hành vi ngớ ngẩn hoặc phấn khích đều phải được cảnh giác. Lặn giải trí để được vui vẻ, tất nhiên, nhưng quá vui dưới đáy biển thì coi chừng.


Đôi khi trạng thái mê man có dạng lo lắng (thay vì hưng phấn), và có thể dễ dàng phát hiện. Bạn có thấy mình liên tục lấy tay giữ mồm thở, hoặc cầm khư khư đồng hồ áp suất, … Nếu không có lý do khách quan nào, thì bạn có thể đang bị narced.



Có thể thích ứng với trạng thái mê man nitơ không?

Nhiều nhà nghiên cứu tin rằng, sức đề kháng trạng thái mê man là một sự thích ứng. Thợ lặn thường xuyên lặn sâu đã phát triển cách thức để bù đắp những tác động của trạng thái mê man. Kết quả là họ đã ít lo lắng hơn và đã thích ứng hơn. Nhiều khả năng những thợ lặn có mong muốn chinh phục trạng thái mê man, thì cơ thể sẽ tự giảm nguy cơ này. 

Không có nhận xét nào: