Danh sách các tab/trang

Thứ Bảy, 13 tháng 9, 2014

Giữ ấm trong khi lặn: Cải tiến wetsuit và mũ trùm đầu

Bài của một vận động viên (sưu tầm, trích dịch)

Lạnh trong khi lặn là nguy hiểm bởi vì nó có thể làm tăng nguy cơ bệnh giải nén(*). Nhưng gần gũi hơn, là nếu bị lạnh thì bạn sẽ không được thoải mái, và từ đó, có thể bạn sẽ làm một cái gì đó ngu ngốc.

1. Che đầu

Đầu là nguồn gốc của 20% (có tài liệu nói 40%) của sự mất nhiệt, mặc dù đầu chỉ chiếm 10% diện tích bề mặt cơ thể. Khi thân thể bị lạnh, các mạch máu ở tay, chân và dưới da co lại để bảo tồn nhiệt độ, nhưng cơ thể lại không làm thế với não, sẽ làm bạn bị mất nhiều nhiệt từ đầu. Mũ trùm đầu sẽ giữ nhiệt cho đầu.

Nhưng tôi (tác giả) lại không thích mũ trùm đầu vì nó vướng víu khi quay qua ngoái lại, và có thể xảy ra hiệu ứng “sợ phòng kín”. Bạn có thể dùng biện pháp thỏa hiệp là dùng loại mũ không che cằm, hoặc mũ không có phần trùm vai. Có thể sử dụng “mũ len” (ôm nửa đầu như mũ bơi lội) có quai vòng qua cằm.

2. Bàn chân

Có một lượng khá lớn máu đến sưởi nóng đôi chân, tới tận bàn chân của bạn. Một wetsuit(*) mỏng hơn vẫn có thể giữ ấm cho bạn nếu bạn giữ ấm đôi bàn chân.

3. Những chỗ rò rỉ

Wetsuit đã được thiết kế hợp lý với cổ áo ôm khít cổ bạn. Tuy nhiên, rò rỉ lớn nhất lại ở cổ áo. Thật khó mà không bị rò rỉ khi bạn quay đầu qua lại, uốn người lên xuống. Cổ áo sẽ hứng nước khi bơi về phía trước. Các lỗ khác như cổ chân và cổ tay không quan trọng lắm, vì nó không thẳng với hướng tiến của bạn.

Phần vai của mũ trùm đầu làm cho cổ áo được kín hơn, sẽ giảm được rò rỉ.  Đó có thể là lý do để bạn đội mũ. Có thợ lặn cắt phần đầu của mũ trùm và chỉ đeo phần vai cổ. Điều đó có thể cung cấp một cổ áo tốt hơn, linh hoạt hơn. Sau đó bạn có thể đội thêm chiếc “mũ len”.

4. Wetsuit ôm sát

Ngay cả khi bạn niêm phong tất cả các chỗ hở thì nó vẫn bị rò rỉ nếu wetsuit không phù hợp. Wetsuit phù hợp nhất sẽ ôm sát – như được dán liền cơ thể của bạn. Nhưng wetsuit lại có một số nếp nhăn ở nách và bẹn, phía sau đầu gối và ở phía trước cùi chỏ. Bất cứ khi nào bạn di chuyển cánh tay hay chân, những nếp nhăn sẽ co kéo và trở thành máy bơm, hút nước vào hoặc bơm nước ra. Khi nước bị hút vào cơ thể, nó sẽ thu nhiệt của cơ thể bạn. Khi nước bị bơm ra, nó mang nhiệt của bạn đi ra với nó. Đó là lý do tại sao gắn thêm miếng đệm lót (bên trong wetsuit) ở vùng cột sống sẽ làm cho bạn ấm hơn – không phải do wetsuit được tăng độ dày, mà vì nó lấp đầy chỗ rỗng dọc theo cột sống của bạn. Chỗ rỗng này sẽ là một máy bơm nước. Tại sao chúng ta lại không thử nghiệm?

Trong thực tế, nếu wetsuit mặc vô dễ dàng có nghĩa là nó quá rộng. Tất nhiên bạn cần độ lỏng của wetsuit để có thể thở và di chuyển, nhưng ôm sát là cần thiết. Wetsuit phù hợp phải có độ ôm sát như nhau tại mọi chỗ. Và sự phù hợp ở các vùng trong háng, nách và phía sau khuỷu tay của bạn là đặc biệt khó khăn. Khi mặc wetsuit, bạn hãy kéo nó lên thật sát háng, nách.

Wetsuit may đo là phù hợp nhất. Tiệm may đo (tác giả ở Mỹ) sẽ cho khách một wetsuit với các kích cỡ theo cơ thể. Khách yêu cầu thêm những tính năng khác cũng sẽ được thỏa mãn.

5. Nghỉ ngơi trên tàu

Nhiều thợ lặn lãng phí nhiệt độ cơ thể của họ trước khi nhập nước, sau đó lại đổ lỗi cho wetsuit. Không ai lại mặc chiếc áo khoác dày đi trong trời nóng. Nếu bạn mặc quá ấm trước và sau khi lặn, bạn sẽ mất nhiệt nhiều hơn trong khi lặn. Tổn thất nhiệt lớn nhất của bạn có khi lại xảy ra ở trên tàu. Bạn đang ướt và nước bốc hơi sẽ hút nhiệt của cơ thể, nhất là có gió thổi. Giải pháp là cởi wetsuit ra và khoác tấm khăn trong khoảng thời gian ở trên tàu. Hoặc ít nhất là lau mặt ngoài của wetsuit và khoác thêm một chiếc áo, thậm chí là áo mưa, để ngăn chặn gió.

6. Lặn nông hơn

Nước càng sâu càng có xu hướng lạnh, nhưng áp lực nước mới là vấn đề lớn. Khi xuống sâu, các bọt rỗng trong wetsuit (lớp cao su xốp) bị nén xẹp lại, làm giảm độ cách nhiệt của nó.  

7. Mua mới

Nếu bạn đã làm tất cả mọi thứ và bạn vẫn lạnh, có thể wetsuit của bạn bị lỗi từ phía người sản xuất (lớp cao su xốp của wetsuit có vấn đề). Còn sau một thời gian sử dụng, wetsuit (lớp cao su xốp) bị tấn công bởi bức xạ mặt trời và hóa chất trong không khí. Lưu trữ wetsuit ở dưới một vật nặng đè lên còn tồi tệ hơn.

Sau bao lâu thì wetsuit bị hư? Nó phụ thuộc vào việc bạn lặn như thế nào, có thường xuyên hay không, quy trình lưu cất wetsuit của bạn ra sao ? Với nhiều thợ lặn thì 3 – 5 năm là thời gian sống hữu ích của wetsuit. Vào cuối đời của nó, tuy trông nó vẫn tốt nhưng nó sẽ không còn giữ cho bạn được ấm nữa.


(*) Xin xem tại Tự điển Lanbien ở trên cùng, bên phải trang tin này.

1 nhận xét:

HCQuang nói...

Tại sao mũ trùm nửa đầu của VĐV lặn Scuba lại có dây đeo qua cằm, trong khi mũ bơi (cũng trùm nửa đầu) của VĐV bơi lội lại không cần?

Trước hết, bơi lội, muốn hay không muốn, là môn tốc độ và đối kháng hoặc "vô tình" đối kháng phần nào; trong khi lặn Scuba không phải là môn tốc độ mà là môn cần hoàn toàn thoải mái, thư giãn, không đối kháng.

Từ đó quần áo, trang bị của chúng khác nhau ở chỗ, một anh thì phải hơi lỏng, một anh thì phải hơi chật:
-Quần áo bơi phải ôm cứng cơ thể (nhất là bộ đồ da cá heo - bó như bó giò chả); còn quần áo lặn thì ôm vừa khít.
-Mũ bơi ôm chặt đầu không cho nước vào (nên khỏi cần dây đeo), còn lặn thì ôm vừa vừa (nước vào được).
-Chân nhái bơi ôm khít chân (nhất là training fins - bó cứng ngắc bàn chân - đeo vào mà bơi chậm hoài hoài thì nó bóp cho tê chân luôn); còn chân nhái lặn thì lỏng chút xíu.

Do vậy, trừ một vài vật dụng cá biệt, các đồ bơi lội đã cũ (dãn quá rồi, dùng để bơi không ngon nữa) thì mới có thể dùng để lặn, còn đồ lặn (dù mới tinh) thì không thể dùng để bơi được.

Kết luận nói trên ít nhất là đúng với tui.