Bạn phải làm gì khi đột nhiên gặp nước đục

(Theo dtmag.com, trích dịch)

Bạn cứ việc chê tôi là thợ lặn nhát gan – nếu bạn muốn, còn tôi, tôi chỉ muốn chia sẻ những điều tôi đã đúc kết được từ kinh nghiệm bản thân: Hầu hết thợ lặn đều muốn lặn với tầm nhìn tốt, tuy nhiên, đôi khi bạn không có sự lựa chọn; ngay cả khi bạn đã cố gắng tránh nó, nhưng nước đục vẫn có có thể lén lút tiếp xúc với bạn.

Hôm ấy chúng tôi lặn ở khu vực quần đảo Galapagos. Một ngày đẹp trời, nước trong vắt, bỗng tôi đột nhiên “vấp” phải một bức tường nước màu xanh lá cây. Ngay lập tức tầm nhìn từ 18 mét giảm đến dưới 0,9 mét. Tình huống này tôi đã từng gặp ở Hawaii. Vào những ngày trời mưa dai dẳng ở vùng núi, bạn sẽ thường thấy một đường nước màu nâu, nơi suối núi đổ vào Thái bình dương. Dòng chảy làm bùn tuôn xuống biển, nhanh chóng áp đảo một số điểm lặn nổi tiếng. Ở đây, vào những dịp hiếm hoi, thợ lặn có thể được chào đón bằng khả năng hiển thị trên 30 mét suốt từ khi nhập nước cho tới khi trở lại tàu lặn.

Nhiều thợ lặn, đặc biệt là những người quen với nước trong, sẽ khó chịu khi phải đối mặt với các điều kiện giới hạn tầm nhìn. Ngay cả khi bạn biết trước rằng khả năng hiển thị sẽ tụt dốc, nhưng nó vẫn làm bạn lo lắng. Bạn sẽ làm gì nếu gặp nước đục rồi bị mất phương hướng?

Nguyên tắc đầu tiên là bình tĩnh – dừng lại – suy nghĩ – rồi hãy hành động. Trừ khi bạn đang ở trong tình huống nguy hiểm khẩn cấp, bạn hãy chấm dứt tất cả các hoạt động và cố gắng thư giãn, hít thở sâu, kiểm soát mình phải thở ra từ từ và đầy đủ. Trừ khi bạn đã qua một khóa học đặc biệt về vấn đề này, bạn có thể sẽ không biết sẽ làm thế nào để phản ứng với việc bị mất phương hướng trong nước đục. Nhưng bạn phải làm một cái gì chứ?

Bạn hãy bắt đầu bằng cách kiểm tra đồng hồ cung cấp khí thở, đồng hồ độ sâu và thời gian dưới đáy. Nếu khí thở còn ít hoặc đã gần tới giới hạn thời gian theo kế hoạch lặn của bạn, thì đi lên có lẽ là giải pháp an toàn nhất. Tuy nhiên, trong nước đục nghiêm trọng, đôi khi bạn có thể gặp khó khăn khi phải xác định đâu là hướng đi lên bề mặt.

Trong hầu hết các tình huống mất phương hướng, thợ lặn có thể biết phía trên bằng cách quan sát bong bóng khí do anh ta thở ra. Bong bóng sẽ luôn luôn nổi lên, trừ trường hợp bạn đang ở trong vùng có Downwelling (dòng chảy dìm xuống). Tôi đã hai lần không áp dụng được kỹ xảo này để tìm hướng đi lên, một lần ở đảo Cocos của Costa Rica và một lần ở Blue Corner của Palau. Downwellings không phải là hiếm ở những địa điểm này (nhưng rất hiếm ở những nơi khác), do vậy, xác nhận bằng bong bóng không phải là một cách tuyệt đối chính xác.

Nếu nước đục tới mức làm bạn không thấy bọt nước. Một trong những cách xác định chắc chắn là cảm nhận về một lượng nhỏ nước lọt vô bên trong kính lặn của bạn – nó sẽ luôn luôn ở phía dưới. Vì vậy, nếu chút nước đó đọng ở mũi bạn (tức mép dưới kính lặn), thì bạn biết ngay rằng, phía bề mặt nước không phải là bên phải/bên trái, mà ở phía đỉnh đầu. Bạn có thể thử nghiệm.

Khi bị mất phương hướng trong nước đục, bạn vẫn phải bơi để tránh bị cuốn trôi. Bơi đi giúp bạn tránh việc kết thúc cú lặn tại một điểm quá xa tàu lặn. Tất nhiên nổi lên ở xa tàu lặn không phải mối quan tâm trong lúc này; bạn có thể bơi trở về tàu sau khi đã lên bề mặt.

Trong tầm nhìn tốt, nhiều thợ lặn không chịu xem la bàn, trừ lúc họ phải vòng lại tìm kiếm một cái gì đó. Khi nước đang trong suốt, bạn cần xem la bàn để biết được góc tiến của bạn và hướng trở về. Bằng cách đó, bạn sẽ không bao giờ phải bơi vu vơ theo một hướng bất kì nào đó – một khi bạn bị mất phương hướng.

Một thói quen nên có, ngay cả trong tầm nhìn tốt, là khi đi xuống, bạn xem đồng hồ đo độ sâu sau khi chạm đáy. Khi gặp nước đục và bạn bị mất phương hướng, thì bạn sẽ có thêm thông số để tham khảo. Độ sâu tăng dần hay giảm dần là một thông số quan trọng. Giải pháp tốt nhất là luôn luôn để mắt vào đồng hồ đo độ sâu. Bạn không để vượt quá tốc độ đi lên an toàn. Trong nước đục, đồng hồ đo độ sâu, đo thời gian, đo áp suất bình khí, và la bàn – là đôi mắt của bạn. Khi bạn rơi vào vùng nước đục làm mất đi khả năng hiển thị, chúng sẽ giúp bạn tìm đường trở về.

Nhóm bạn lặn cũng có tầm quan trọng trong nước đục. Để tránh bị lạc nhóm, các bạn nên ở cạnh nhau, nhất là khi tầm nhìn không xa hơn chiều dài một cánh tay. Một ý tưởng tốt để duy trì liên lạc giữa hai người với nhau là dùng một sợi dây ngắn và mỗi bạn giữ một đầu.

Nếu bạn bị lạc, bạn hãy quan sát bong bóng của mình, và quay một vài vòng 360 độ, thật chậm rãi, để tìm kiếm bong bóng của bạn lặn và hướng đến của chùm ánh sáng mặt trời – trước khi bạn khẳng định là mình chắc chắn đã bị lạc.

Người mất phương hướng trong nước đục đôi khi quên hoặc cố tình bỏ qua quy tắc an toàn khi đi lên. Ngay cả khi bạn đang hoảng sợ trong khi đi lên bề mặt, bạn vẫn phải có một cú dừng giải áp. Hãy quan sát đồng hồ đo độ sâu để kiểm soát tốc độ đi lên của bạn. Và bạn vẫn phải dừng 3 phút an toàn ở độ sâu 5 m, trừ khi bạn hết nhẵn khí thở.

Tóm lại – bất kể trình độ và kinh nghiệm của bạn – bạn vẫn có thể trở thành nạn nhân của sự mất phương hướng trong nước đục. Giữ bình tĩnh, quan sát đồng hồ đo độ sâu, đo khí thở, đo thời gian, xem la bàn, và không bỏ qua các quy tắc an toàn, bạn sẽ loại bỏ những lo sợ thường xảy ra cho thợ lặn khi tầm nhìn đột nhiên bị kém.