Những ấn tượng sau chuyến khảo sát biển

Sau chuyến khảo sát gấp vội như "cưỡi tên lửa xem hoa", những ấn tượng đọng lại trong mình bao gồm: khái niệm mới "lặn địa hình", bắt đầu ghiền bơi lặn kiểu cá heo, những rạn san hô trải dài từ Vĩnh Hảo - Cà Ná đến Nha Trang - Vân Phong, và bổ sung nhiều kinh nghiệm về môi trường lặn như nhiệt độ, độ sâu, địa hình, luồng lạch, cách xem ảnh vệ tinh.

• Lặn địa hình & lặn dòng chảy: Từ khi khái niệm "lặn địa hình" được dive master Hùng giới thiệu trong chiến dịch Vùng Vịnh vừa rồi, nhóm lặn nói chung và mình nói riêng có thêm một thú vui mới khi xuống dưới biển. Và trong suốt chuyến khảo sát vừa rồi, mình lại càng bị "nhiễm" thêm cái khái niệm này với ấn tượng khó quên về những tảng đá sừng sững trước mặt, cảm giác len lỏi trong không gian ba chiều của những khe đá, và khi treo mình bên những vách đá dựng đứng cheo leo... Những địa hình thú vị đã gặp vừa qua thì mình chỉ kịp lưu vào ký ức, đến cuối cùng khi ra Nha Trang, mình mới tranh thủ quay một clip ngắn để demo (làm mẫu) cho khái niệm mới này.
  
  Còn lặn dòng chảy (drift diving) thì mình đã được biết đến qua khoá học lặn bình hơi (scuba) rồi, nhưng đến lần này mình mới được thực hành... với lặn tự do: lặn tự do theo dòng chảy - drift freediving! Kết hợp với kiến thức về các dòng gần bờ (dòng dọc bờ và dòng rút) mà mình đã chuẩn bị trước chuyến đi, lần này mình đã có thể khảo sát cả những rạn san hô dài hơn nửa cây số trong làn nước lạnh cóng, với chiến lược "xuống một chỗ, xuôi theo dòng nước, lên một chỗ khác".
  
  
• Bơi kiểu cá heo - cách dùng chân nhái hiệu quả trên mặt nước: Snorkeling, hay "lặn" ống thở, là món mình từng ghét nhất, một là không thích cái ống thở, và hai là vẫy chân luân phiên (như bơi trườn sấp) với chân nhái trên mặt nước là hết sức kém hiệu quả. Để vẫy chân hiệu quả thì chân nhái phải chìm hẳn xuống nước và buộc người bơi phải chìm nửa người dưới hoặc phải cong chân gập gối để đạp... là những điều mình không thích vì cảm thấy rất mỏi (không được nằm thẳng thoải mái trên mặt nước) mà lại chẳng mấy hiệu quả. Và thế là mỗi khi mang chân nhái, mình toàn phải chui xuống dưới mặt nước cỡ 1-2m để bơi... ... ... cho đến khi TchyA phát hiện ra rằng vẫy chân kiểu cá heo (2 chân vẫy đồng thời như bơi bướm) với chân nhái trên mặt nước hiệu quả ngang ngửa với vẫy chân dưới nước! Điều này đã được các vận động viên vòi hơi chân vịt (finswimming) ứng dụng từ lâu trong các cuộc thi đấu. Và nó cũng đã giúp mình vượt qua được những vùng sóng vỡ (breaker zone) nguy hiểm với những con sóng hung bạo bên trên đập xuống rạn san hô đâm chia chỉa chưa đầy nửa mét ngay bên dưới (ở Cà Ná).
  
  
  
• San hô dọc bờ biển nam trung bộ: Ngoài "thủ đô lặn biển" Nha Trang ra, bắt đầu từ Vĩnh Hảo - Cà Ná trở lên, dọc bờ biển cũng có không ít những rạn san hô đẹp và phong phú. Đó là kết luận mình thu được qua kinh nghiệm khảo sát thực tế của mình và TchyA cộng với khảo sát qua ảnh vệ tinh. Chỉ có điều là những điểm lặn cách xa Nha Trang có nhiều cái bất tiện như giao thông khó khăn, sóng to gió lớn, và thiếu các dịch vụ du lịch. Trong những đường ngoằn ngoèo ở hình bên thì có vịnh Vân Phong, vịnh Nha Trang đã được nhóm lặn đi thực tế, bờ biển từ vịnh Vĩnh Hy (ngay dưới vịnh Cam Ranh) xuống tới bãi biển Ninh Chữ đã được TchyA khảo sát từ 2010, và dưới cùng là bãi biển Cà Ná đã được mình khảo sát trong chuyến đi đầu tháng 8/2012 vừa qua.
  
  
• Môi trường lặn: Môi trường lặn ngoài thực tế có nhiều yếu tố gây khó khăn cho người lặn (nhất là lặn vo) rất khác với môi trường nhân tạo như hồ bơi. Về nhiệt độ thì ở ngoài biển thường có các tầng nhiệt giảm dần từ trên xuống. Ở những vùng có dòng chảy mạnh hoặc những lúc biển động thì nước lạnh ở dưới sâu thường bị cuốn lên trên mặt làm cho nước bị lạnh một cách bất thường. Về độ trong của nước thì ở những nơi có san hô nước sẽ rất trong (mặc dù xung quanh có thể rất đục), những vùng cát xốp (hạt to) thì nước trong hơn vùng cát mịn, vùng/mùa lặng sóng sẽ có nước trong (dù cho cát rất mịn như ở Dốc Lết) hơn vùng/mùa sóng lớn. Lặn ở vùng nước đục (nhất là lặn vo) thì nhất thiết phải có phao tiêu và dây tiêu để định hướng ở dưới nước, cần có chuông / ống lắc để liên lạc bằng âm thanh giữa các bạn lặn, và nếu lặn sâu thì cần có đèn lặn. Về luồng lạch thì phải biết rõ và tận dụng các dòng nước gần bờ để lập kế hoạch lặn cho phù hợp. Khi lặn ở bãi biển du lịch thì nhất thiết phải có phao tiêu và cờ hiệu để giảm nguy cơ va chạm với các tàu bè trên mặt nước, nhất là những chiếc mô-tô nước (jet ski) phóng vèo vèo rất khó lường. Về địa hình dưới nước thì ta có thể đoán được thông qua địa hình trên bờ, vì chúng thường có sự tương đồng. Và cuối cùng là kinh nghiệm tìm điểm lặn qua vệ tinh của mình và TchyA thì đã đạt tới giới hạn khi nó không thể cho mình thấy được đáy biển sâu hơn 5 mét. Tuy nhiên từ những bãi cạn và những rạn san hô nước nông ta có thể suy ra phần nào khả năng có san hô nước sâu.